Het voortbestaan van België hangt niet af van de Vlamingen, maar van de Walen

Het is misschien een te Nederlandse kijk op de situatie in België, maar het echte probleem in de Belgische formatie lijkt niet zozeer de (overigens terechte) splitsing van Brussel-Halle-Vilvoorde, maar veeleer: geld. De verdeling daarvan is bijzonder scheef getrokken. Vlaanderen betaalt jaarlijks ruim tien miljard euro aan de Franstalige gemeenschap, zonder dat dit leidt tot extra invloed of zelfs maar een dankwoord. Tien miljard is een enorm bedrag. In Nederland ontstond twee jaar geleden een rel omdat we jaarlijks twee tot drie miljard euro netto afdroegen aan de Europese Unie.

Het kleinere Vlaanderen draagt vier keer zoveel af aan Wallonië. In percentages van het bruto binnenlands product (bbp) is het zelfs nog meer. De twee tot drie miljard is ongeveer een 0,5 procent van het Nederlandse bbp, terwijl de tien miljard van Vlaanderen 5 à 6 procent is van het Vlaamse bbp. In 2006 bedroeg, volgens de Vlaamse regering, het bbp van Vlaanderen ongeveer 180 miljard euro.
Nu kun je denken, wat doet dit gegoochel met cijfers ertoe? Maar 5 procent van het bbp is absurd veel - in Nederland is dat bijvoorbeeld de volledige begroting voor onderwijs. Daarnaast zijn langdurig scheve financiële verhoudingen binnen een federatie nooit houdbaar.

Er zijn in zo'n situatie maar twee opties: ofwel probeer je het geld voor jezelf te houden, ofwel eis je meer invloed.

Leterme  en N-VA deed/doet nu het eerste: het opeisen van meer bevoegdheden voor Vlaanderen en het versterken van de gewesten binnen een zwakkere Belgische federatie waardoor er meer geld in Vlaanderen blijft. Als Franstaligen niet toegeven aan deze eis - wat ze uiteraard niet zullen doen omdat ze dan of geld of macht of allebei verliezen - kun je alleen maar inbinden (en de scheve verhouding laten etteren) of eenzijdig de onafhankelijkheid uitroepen.

Optie twee is een minder besproken optie. Het is niet zo erg om meer te betalen aan andere regio's, zolang dit maar leidt tot extra invloed.

Ook hier hangt alles af van de opstelling van de Walen. Zij zijn jarenlang al bevoordeeld. Zullen ze hun bevoorrechte positie opgeven? Waarschijnlijk niet, en ik zou ook niet weten hoe je hen zou kunnen overtuigen. Misschien helpt het erop te wijzen dat Vlamingen de zaken wel goed kunnen organiseren (kijk bijvoorbeeld naar hun economie), en Walen al decennia lang de kans hebben gehad maar niet verder zijn gekomen dan dure advertenties in de Economist? Misschien helpt het om te zeggen dat jullie hen alleen maar willen helpen orde op zaken te stellen? Misschien helpt het om te zeggen dat de miljardenstroom alleen kan blijven, als Vlaanderen mag ingrijpen? Geen operatie, geen infuus.
De Vlaamse eisen zijn niet onredelijk. De vraag is of de Franstaligen durven toegeven dat de huidige situatie eigenlijk niet kan. Doen ze dat niet, dan blazen zij België op.